Viêm khớp dạng thấp được xếp vào một trong số những căn bệnh ảnh hưởng lớn tới sức khỏe. Người bị viêm khớp dạng thấp không chỉ bị sưng và đau khớp mà còn lo lắng căn bệnh tim mạch có thể ghé đến. Theo Tổ chức Viêm khớp Mỹ (Arthritis Foundation), những người bị viêm khớp dạng thấp phải đối mặt với nguy cơ mắc bệnh tim cao hơn 50% so với dân số nói chung. Khoảng một nửa số ca tử vong ở những người bị viêm khớp dạng thấp có liên quan đến bệnh tim mạch. Vậy làm gì để có thể kiểm soát tốt viêm khớp dạng thấp, đồng thời ngăn chặn được các bệnh lý tim mạch phát sinh, dưới đây là những lời khuyên cho bạn.
Những nghiên cứu được công bố về mối liên hệ của viêm khớp dạng thấp và bệnh tim mạch
Trong một nghiên cứu vào năm 2015 với đề tài “Tổng quan về bản chất của Thấp khớp” các nhà khảo sát người Anh phát hiện bệnh nhân viêm khớp dạng thấp có nguy cơ bị xơ vữa động mạch cao hơn dân số chung và diễn tiến với tốc độ nhanh hơn. Mảng bám cũng giòn và dễ vỡ hơn, nguy hiểm hơn trong việc gây nhồi máu cơ tim hoặc đột quỵ. Thực tế, nguy cơ của đột quỵ nhồi máu não do cục máu đông trong động mạch cung máu nuôi não gần như cao gấp đôi ở những bệnh nhân Viêm khớp dạng thấp. Xơ vữa động mạch bắt đầu sớm trong quá trình viêm khớp dạng thấp – thường trước khi có các triệu chứng khớp – và tiến triển nhanh chóng sau khi bệnh nhân được chẩn đoán Viêm khớp dạng thấp.
Một nghiên cứu đăng trên tạp chí “BioMed Research International” của Mayo Clinic, cho thấy bệnh nhân bị viêm khớp dạng thấp có nguy cơ mắc Rung nhĩ (AF – Rối loạn nhịp tim có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ gấp năm lần) cao đáng kể. Nghiên cứu cũng chỉ ra mối liên hệ giữa rối loạn chức năng tâm trương, sự bất thường khi tim bơm đầy máu và Rung nhĩ, và bệnh nhân mắc viêm khớp dạng thấp được biết là có tỷ lệ rối loạn chức năng tâm trương tăng.
Hình 1: Người bệnh viêm khớp dạng thấp có nguy cơ mắc nhiều vấn đề tim mạch như xơ vữa động mạch, huyết khối, rối loạn nhịp tim hơn dân số chung.
Tại sao bệnh nhân viêm khớp dạng thấp có nguy cơ tim mạch cao?
Bệnh viêm khớp dạng thấp và các bệnh tim mạch đều có một điểm nối liên hệ chung là tình trạng viêm. Theo nhà thấp khớp học Jon T. Giles, MD thì tình trạng viêm dù do nguyên nhân gì cũng đều là 1 yếu tố nguy cơ cho các bệnh tim mạch.
Quá trình viêm khởi phát rất phức tạp. Các yếu tố viêm này ngoài tấn công vào khớp gây tổn thương khớp còn có thể tấn công vào nhiều cơ quan khác của cơ thể, trong đó có tim mạch. Đối với viêm khớp dạng thấp, viêm tấn công màng hoạt dịch – lớp mô mỏng kết nối các khớp. Viêm cũng có thể gây tổn thương niêm mạc mạch máu, và mảng bám thừa cơ tích tụ. Mảng chất béo này gây hẹp động mạch, làm tăng huyết áp và giảm lưu lượng máu đến tim và các cơ quan khác.
Bệnh nhân viêm khớp dạng thấp và các bệnh nhân mắc bệnh xương khớp nói chung thường phải dùng các thuốc chống viêm không steroid (NSAID) để giải quyết triệu chứng viêm, đau cấp tính. Trong khi NSAID lại là nhóm thuốc cho thấy có khả năng gây bệnh tăng huyết áp và tăng nguy cơ tim mạch. Có thể thấy rằng, nguy cơ mắc bệnh tim mạch ở bệnh nhân khớp là rất cao. Bởi vậy, bệnh nhân khớp cần rất chú ý đến chế độ chăm sóc cho hệ tim mạch của mình.
Hình 2: Quá trình viêm, tác dụng phụ của thuốc chống viêm không steroid là những tác nhân phát sinh các bệnh lý tim mạch ở người viêm khớp dạng thấp
Làm gì để ngăn chặn bệnh tim mạch ở người viêm khớp dạng thấp
Điều trị viêm khớp dạng thấp đã khó khăn, việc đòi hỏi phải song hành kiểm soát các bệnh lý tim mạch mắc kèm lại càng phức tạp hơn nữa. Người bệnh viêm khớp dạng thấp cần hiểu, nhận biết được mối nguy cơ của bệnh và có những biện pháp chủ động phòng ngừa tích cực. Phòng bệnh hơn chữa bệnh, điều này vẫn luôn đúng trong bối cảnh hiện nay.
Trước hết, viêm khớp dạng thấp cần được kiểm soát tốt. Các thuốc chống thấp khớp tác dụng chậm cần được sử dụng hợp lý. Trong đó việc phối hợp với thuốc chống viêm không steroid cần được cân nhắc kỹ lưỡng chỉ sử dụng trong trường hợp cần thiết với liều lượng cho phép để hạn chế tác dụng phụ trên tim mạch mà thuốc này gây ra.
Duy trì vận động, kiểm soát chế độ ăn hợp lý, hạn chế stress, bỏ hút thuốc lá,..là những điều người bệnh viêm khớp dạng thấp cần tuân thủ chặt chẽ. Các chuyên gia hiện nay đánh giá cao vai trò của một số thực phẩm bảo vệ sức khỏe có nguồn gốc tự nhiên, vừa giúp giảm đau chống viêm hiệu quả, lại không để lại tác dụng phụ như thuốc tân dược. Không những vậy, chúng còn có thể giúp cung cấp các dưỡng chất thiết yếu cho quá trình tái cấu trúc sụn khớp, tăng tiết dịch khớp, giúp duy trì hệ xương khớp chắc khỏe.
Hình 3: Viên bổ xương khớp vẹm xanh – Aussia Green Lipped Mussel Plus- người bạn đồng hành cho bệnh nhân viêm khớp dạng thấp
DS. Xuân Hương
Tin khác