Ngoài tuân thủ nguyên tác điều trị của bác sĩ, chế độ ăn uống cũng giúp bệnh nhân tăng cường sức khỏe, đồng thời giảm thiểu cơn đau nhức xương khớp. Một chế độ ăn uống khoa học, bổ sung đúng, đủ dinh dưỡng cho xương khớp sẽ giúp cải thiện các cơn đau nhức, phòng ngừa tái phát bệnh khớp hiệu quả. Ngược lại, nếu thường xuyên ăn những loại thực phẩm kém lành mạnh, bệnh tình có thể ngày càng thêm trầm trọng. Vậy đâu là thực phẩm nên tránh, thực phẩm nên bổ sung cho bệnh nhân xương khớp?
Người bị đau nhức xương khớp nên ăn gì?
Đau nhức xương khớp có thể đến từ nhiều nguyên nhân, nhưng phổ biến nhất là xuất phát từ tổn thương cấu trúc tại khớp do mất cân bằng giữa quá trình thoái hóa và quá trình tái tạo tại sụn khớp, dịch khớp. Khi đó các đầu xương dưới sụn không còn được bảo vệ, gây ra tình trạng đau nhức. Để hạn chế quá trình mất cân bằng này, chúng ta cần tăng cường cung cấp cho khớp đầy đủ các dưỡng chất tham gia vào cấu tạo các mô sụn khớp, dịch khớp. Từ đó sẽ giúp giảm thiểu tình trạng đau nhức xương khớp. Vậy đâu là những nhóm thực phẩm cần thiết cho khớp?
Thực phẩm chứa nhiều omega- 3: Omega-3 là một chất có tác dụng chống oxy hóa mạnh giúp trung hòa các gốc tự do, từ đó hạn chế và làm chậm quá trình thoái hóa trong cơ thể bao gồm thoái hóa khớp. Omega-3 còn được biết đến là một hoạt chất có tác dụng giảm đau, chống viêm tự nhiên rất có lợi cho việc giảm thiểu đau nhức xương khớp an toàn mà hiệu quả.
Omega-3 được biết đến có nhiều trong các loại cá, rau cải xoăn, dầu đậu nành, dầu hạt lanh, hạt chi a, quả óc chó…Một loại thực phẩm khác nổi tiếng giàu omega 3 tốt cho hệ xương khớp đó là Vẹm xanh. Vẹm xanh có thể khai thác được tại Việt Nam tuy nhiên sản lượng khai thác được là rất thấp. Mỗi năm chỉ có khoảng 2 đến 3 đợt khai thác, mỗi đợt khai thác cũng chỉ kéo dài từ 5 đến 7 ngày. Vì vậy mà sản lượng khai thác là không đủ đáp ứng nhu cầu sử dụng. Người bị đau nhức xương khớp có thể tìm đến những sản phẩm chứa tinh chất vẹm xanh đã được bào chế dạng thành phẩm, đã được các cơ quan y tế uy tín kiểm tra và chứng nhận.
Hình 1: Vẹm xanh nổi tiếng giàu omega 3 tốt cho bệnh nhân đau nhức xương khớp
Thực phẩm chứa glycosaminoglycans (GAGs): GAGs bao gồm axit hyaluronic, keratin sulfate và chondroitin sulfates là thành phần chính của sụn và dịch khớp. Chính vì vậy, bổ sung đầy đủ GAGs có ý nghĩa quan trọng giúp giảm đau nhức xương khớp. GAGs có nhiều trong Vẹm xanh ( chiếm 12%), sụn vi cá mập, nước hầm xương…
Hình 2: Sụn cá mập chứa nhiều dưỡng chất có lợi cho bệnh nhân đau nhức xương khớp
Thực phẩm chứa vitamin D: Một nghiên cứu từ năm 1986 tại Trung tâm sức khỏe phụ nữ lowa chỉ ra rằng, một người nên dùng 400 IUS vitamin D mỗi ngày từ nguồn thức ăn để giảm thiểu nguy cơ viêm khớp. Một ly sữa sẽ cung cấp khoảng 100 IUS vitamin D. Trong khi đó, một ly sữa bắp sẽ cung cấp 40 IUS.
Sữa, sữa chua, pho mát và rất giàu canxi và vitamin D. Những chất dinh dưỡng làm tăng sức mạnh của xương, có thể cải thiện các triệu chứng đau. Bên cạnh đó sữa cũng chứa protein có thể giúp xây dựng cơ bắp.
Một số nhóm thực phẩm khác được cho là có lợi cho bệnh nhân đau nhức xương khớp bao gồm rau có màu xanh đậm, trà xanh, tỏi…
Người bị đau nhức xương khớp nên kiêng ăn gì
Một số loại thực phẩm có thể làm nặng thêm tình trạng đau nhức xương khớp người bệnh nên hạn chế bao gồm:
Đường : Ngoài việc góp phần tăng cân, đường còn có thể kích hoạt giải phóng các tế bào có thể làm tăng viêm. Các thực phẩm khác có chứa carbohydrate tinh chế cao, chẳng hạn như bánh mì trắng, có tác dụng tương tự.
Hình 3: Người đau nhức xương khớp nên kiêng đường trong chế độ ăn
Muối : Muối có thể khiến các tế bào thu hút nước, có thể làm nặng thêm bệnh viêm khớp. Sưng khớp là triệu chứng phổ biến của viêm khớp. Tiêu thụ quá nhiều muối có thể làm nặng thêm tình trạng sưng này. Thực phẩm chế biến và đóng gói sẵn thường chứa hàm lượng muối cao.
Transfats và chất béo bão hòa : Đây là những chất phổ biến trong thực phẩm chế biến, đồ ăn nhanh và đồ nướng, là những thực phẩm góp phần làm tăng triệu chứng viêm, gây đau.
Bột ngọt : Một chất phụ gia thực phẩm thường có trong thực phẩm phương Đông và nước tương, bột ngọt (bột ngọt) cũng có thể là một thành phần ẩn trong thức ăn nhanh, hỗn hợp súp, v.v. Các chất phụ gia khác, như chất làm ngọt, aspartame, có thể có tác dụng tương tự.
Rượu, bia, thuốc lá : Tổ chức viêm khớp khuyên nên hạn chế uống rượu và tránh hút thuốc. Rượu có thể tương tác với một số loại thuốc, bao gồm cả thuốc giảm đau.
Nhạy cảm với thực phẩm : Một số người có độ nhạy cảm với một số loại thực phẩm nhất định. Loại bỏ các thực phẩm dị ứng hoặc nhạy cảm tiềm năng thông qua chế độ ăn kiêng cũng là một cách để cải thiện các triệu chứng.
Lời khuyên của chuyên gia
- Việc dùng thuốc theo đúng chỉ định của bác sĩ là điều quan trọng và cần thiết. Đặc biệt là trong trường hợp bệnh đau nhức xương khớp dai dẳng lâu ngày không khỏi. Bệnh nhân cần được thăm khám của thầy thuốc để được làm các xét nghiệm cận lâm sàng nhằm đánh giá và nhận định đúng giai đoạn và tình trạng bệnh.
- Bên cạnh việc duy trì chế độ ăn hợp lý thì chế độ luyện tập cũng là rất quan trọng và không thể bỏ qua. Người đau nhức xương khớp cần chú ý chọn cho mình một số bài tập luyện vừa phải từ đó giúp kích thích cơ thể chuyển hóa các dưỡng chất có lợi đến nuôi khớp.
- Việc lựa chọn các sản phẩm bổ sung chứa omega 3, glycosaminoglycans, vitamin D…là cần thiết. Tuy nhiên nên cân nhắc lựa chọn những sản phẩm có nguồn gốc uy tín, chất lượng được kiểm soát nghiêm ngặt. Tránh dùng những sản phẩm không rõ nguồn gốc xuất sứ, có thể gây nên tình trạng dị ứng hoặc nhiễm độc với thành phần lạ trong sản phẩm.
Hình 4: Lý do bệnh nhân đau nhức xương khớp nên chọn Viên bổ xương khớp Vẹm xanh
DS. Tú Linh
Tin khác